W dniu 15 listopada br. burmistrz Miasta i Gminy Rydzyna przedłożył Radzie Miejskiej Rydzyny projekt budżetu na 2024 rok. Analiza prognozowanych dochodów i wydatków prowadzi do następujących wniosków. Planowane dochody szacowane są w wysokości 60,2 mln złotych. Dochody bieżące budżetu mają wynieść 50,8 mln złotych, natomiast dochody majątkowe planowane są w wysokości 9,4 mln złotych. Ogółem planowane dochody są niższe od tegorocznych o 1,6%.
Z kolei planowane wydatki bieżące (tj.: wynagrodzenia i pochodne oraz pozostałe koszty działalności bieżącej, wydatki na obsługę długu, dotacje, rezerwa ogólna budżetu i inne) mają wynieść 46,2 mln złotych. Gmina Rydzyna w 2024 roku planuje wydatki majątkowe (inwestycyjne) w wysokości 12,4 mln złotych. Planowane wydatki ogółem stanowią kwotę 58,6 mln złotych i będę niższe od tegorocznych o 11,6%.
Gmina w przyszłorocznym budżecie planuje się nadwyżkę budżetu w wysokości 1,6 mln złotych, która zostanie przeznaczona na spłatę zobowiązań z tytułu emisji obligacji komunalnych oraz zaciągniętych kredytów i pożyczek.
W przedkładanym Wysokiej Radzie projekcie uchwały budżetowej na 2024 roku, jak co roku, główną pozycją po stronie wydatków stanowią nakłady w dziale oświata, w wysokości 27,4 mln złotych, które stanowią 46,8 % ogółu wydatków. Na bieżące utrzymanie jednostek oświatowych – szkoły podstawowe wraz z dowożeniem uczniów do szkół zaplanowano nakłady w wysokości 15,9 mln złotych, podczas gdy na ten cel Gmina ma otrzymać z budżetu państwa część oświatową subwencji ogólnej w wysokości 13,1 mln złotych. Jak co roku, oświata wymaga dofinansowania dochodami własnymi, w 2024 r. w wysokości 2,8 mln złotych. W dalszym ciągu z roku na rok utrzymuje się zatem różnica pomiędzy otrzymywaną „subwencją oświatową”, a realnymi wydatkami na to zadanie.
Poziom dochodów własnych kształtowany będzie przez wiele czynników. Z jednej strony Gmina systematycznie otrzymuje niedoszacowaną cześć oświatową subwencji ogólnej. Z drugiej strony można zauważyć planowany wzrost dochodów o 49,3% z tytułu udziałów w podatku PIT do kwoty 13,2 mln zł, jest to związane z wprowadzonymi zmianami podatkowymi w 2022 r. w zakresie podatku PIT (Polski Ład) i zmianami ustawowymi w zakresie finansowania jst. W przedkładanym projekcie uchwały budżetowej jest założona kwota środków z budżetu państwa na realizację zadań zleconych, gdzie na samorząd gminny nałożono ustawowy obowiązek wypłaty wielu świadczeń pomocy społecznej na kwotę ogółem ponad 3,5 mln złotych, co stanowi 6,9% dochodów bieżących ogółem, a realizacja wydatków zleconych zadań stanowi 7,6% wydatków bieżących ogółem.
W budżecie zaplanowano 604 tys. złotych po stronie dochodów ze sprzedaży majątku. Dochody z tego tytułu należy oceniać jako realne. W dalszym ciągu Gmina będzie podejmowała działania w celu sprzedaży kolejnych terenów pod zabudowę mieszkaniową w Rydzynie i produkcyjno-usługową w Augustowie (obręb geodezyjny Kłoda).
Najważniejszymi gminnymi inwestycjami są: realizowana przebudowa dróg gminnych na Osiedlu Rydzyna 2000 w Rydzynie oraz przebudowa dróg gminnych w miejscowościach Dąbcze, Kłoda, Rojęczyn w gminie w Rydzyna (zadania ujęte w Wieloletniej Prognozie Finansowej). Pierwsze zadanie zaplanowane jest na lata 2022-2024 w kwocie 8,2 mln złotych, z czego w roku 2024 w wysokości 3,8 mln złotych. Gmina otrzymała dofinansowanie w wysokości 7,5 mln zł w ramach programu Polski Ład. Inwestycja obejmuje przebudowę wszystkich ulic na terenie Osiedla Rydzyna 2000 – jednego z największych osiedli w Rydzynie. Całość obejmuje przebudowę około 2 km ulic wraz z odwodnieniem. Zadanie ma zostać wykonane w terminie do końca marca 2024 r.
Drugie zadanie „Przebudowa dróg gminnych w Dąbczu, Kłodzie i Rojęczynie” zaplanowane jest na lata 2023 – 2024 w kwocie 3,9 mln złotych, z czego w roku 2024 w wysokości 3,8 mln złotych. Gmina otrzymała dofinansowanie w wysokości 3,5 mln złotych w ramach programu Rządowego Programu Polski Ład.
W przyszłym roku Gmina zamierza rozpocząć realizację zadania przebudowy budynku przedszkola w Rydzynie przy ul. Plac Dąbrowskiego 1a, zaplanowano na ten cel kwotę 1,450 mln złotych, całość nakładów szacuje się na kwotę 2,7 mln złotych z czego pozyskano 2,5 mln złotych dofinansowania z rządowego Programu Polski Ład.
Kolejną inwestycją, na którą gmina otrzymała dofinansowanie w ramach programu Polski Ład jest przebudowa i modernizacja stacji uzdatniania wody w Dąbczu w kwocie 5,9 mln zł. Zadanie planowane jest na lata 2024-2026 w kwocie 6,4 mln złotych.
W zakresie wydatków majątkowych Gmina zamierza kontynuować realizację zadań w zakresie poprawy bezpieczeństwa przy ciągach komunikacyjnych. W przyszłym roku planowana jest kwota 89 tys. złotych na kontynuację przebudowy dróg dojazdowych do gruntów rolnych w ramach funduszu sołeckiego.
Ponadto śladem lat ubiegłych gmina zamierza złożyć wniosek do Marszałka Województwa Wielkopolskiego dotyczący dofinansowania zadań w zakresie przebudowy dróg dojazdowych do gruntów rolnych. Jego realizacja i ujęcie w budżecie na 2024 rok uzależnione będą od otrzymania dofinansowania.
Gmina planuje kontynuować zadania związane z rozbudową sieci wodociągowej i kanalizacyjnej w Gminie Rydzyna w kwocie 730 tys. złotych tj.: rozbudowa sieci wodociągowej i kanalizacji w Gminie Rydzyna (300 tys. zł) i wykup pobudowanych sieci od inwestorów prywatnych (200 tys. zł) oraz w kwocie 230 tys. złotych na rozbudowę sieci kanalizacji sanitarnej w latach 2022-2024 (ze środków Min. Fin.).
W konsekwencji w budżecie na 2024 rok nakłady na działalność inwestycyjną szacuje się w wysokości 12,4 mln złotych (w tym 11,9 mln zł nakładów ujętych w WPF jako wieloletnie zadania inwestycyjne), co stanowi 21,1% ogółu planowanych wydatków, a odliczając wydatki na zadania zlecone ustawami, to wskaźnik ten wynosi 22,5%.
Warto jeszcze nadmienić, że mimo dużych nakładów inwestycyjnych w dalszym ciągu szereg zadań czeka na realizację w kolejnych latach. Ponadto sporym obciążeniem przyszłorocznego budżetu będzie spłata zobowiązań (1,6 mln złotych) z tytułu emisji obligacji komunalnych oraz zaciągniętych pożyczek.
Ze względu na bardzo szybko zmieniającą się sytuację makroekonomiczną bliższego i dalszego otoczenia, jak również trudne na dziś do oszacowania skutki wzrostu inflacji, wpływu na gospodarkę wojny w Ukrainie, realizacja przyszłorocznego budżetu wymagać będzie podejmowania szeregu działań mających na celu dalszą racjonalizację wydatków budżetowych i to we wszystkich sferach działalności samorządu oraz zintensyfikowania działań w zakresie wysokiej realizacji dochodów budżetowych.
