Analiza prognozowanych dochodów i wydatków na 2022 rok prowadzi do następujących wniosków.
Planowane dochody szacowane są w wysokości 46,0 mln złotych. Dochody bieżące budżetu mają wynieść 41,6 mln złotych, natomiast dochody majątkowe planowane są w wysokości 4,3 mln złotych. Ogółem planowane dochody są niższe od tegorocznych, wg stanu na 30 września br., o 10,6%.
Z kolei planowane wydatki bieżące (tj.: wynagrodzenia i pochodne oraz pozostałe koszty działalności bieżącej, wydatki na obsługę długu, dotacje, rezerwa ogólna budżetu i inne) mają wynieść 38,7 mln złotych. Gmina Rydzyna w 2022 roku planuje wydatki majątkowe (inwestycyjne) w wysokości 16,1 mln złotych. Planowane wydatki ogółem stanowią kwotę 54,8 mln złotych i będę niższe od tegorocznych o 10%.
W związku ze znacznymi wydatkami inwestycyjnymi Gmina w przyszłorocznym budżecie planuje deficyt budżetu w wysokości 8,8 mln złotych, który zostanie sfinansowany przychodami ze sprzedaży obligacji oraz wolnymi środkami, o których mowa w art. 217 ust. 2 pkt 6 ustawy o finansach publicznych.
W przedkładanym projekcie uchwały budżetowej na 2022 roku, jak co roku, główną pozycją po stronie wydatków stanowią nakłady w dziale oświata,
w wysokości 31,3 mln złotych, które stanowią 57% ogółu wydatków. Na bieżące utrzymanie jednostek oświatowych – szkoły podstawowe wraz z dowożeniem uczniów do szkół zaplanowano nakłady w wysokości 12,9 mln złotych, podczas gdy na ten cel Gmina ma otrzymać z budżetu państwa część oświatową subwencji ogólnej w wysokości 9,23 mln złotych. Jak co roku, oświata wymaga dofinansowania dochodami własnymi, w 2022r. w wysokości 3,67 mln złotych. W dalszym ciągu z roku na rok rośnie zatem różnica pomiędzy otrzymywaną „subwencją oświatową”, a realnymi wydatkami na to zadanie.
Poziom dochodów własnych kształtowany będzie przez wiele czynników, należy zauważyć planowany spadek dochodów o 4,2% z tytułu udziałów w podatku PIT do kwoty 9,4 mln złotych, jest to związane z planowanymi zmianami podatkowymi od 1 stycznia 2022r. (Polski Ład).
W przedkładanym projekcie uchwały budżetowej jest założona kwota środków z budżetu państwa na realizację zadań zleconych, gdzie na samorząd gminny nałożono ustawowy obowiązek wypłaty wielu świadczeń pomocy społecznej (w tym tzw. program 500+) na kwotę ogółem ponad 7,5 mln złotych, co stanowi 18% dochodów bieżących ogółem, a realizacja wydatków zleconych zadań stanowi 19,4% wydatków bieżących ogółem. Program 500+ nowelizacją ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci przewiduje realizację wypłat przez samorządy do 31 maja 2022r. Sytuacja ta spowoduje spadek nominalny dochodów i wydatków budżetowych w kolejnych latach.
Najważniejszą gminną inwestycją jest realizowana przebudowa i rozbudowa budynku Szkoły Podstawowej w Rydzynie. Zadanie zaplanowane jest na lata 2021-2022 w kwocie 16,6 mln zł, z czego w roku 2022 w wysokości 10,0 mln złotych. Gmina na ten cel otrzymała dofinansowanie z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych w kwocie 6 mln złotych. Termin rozpoczęcia prac to kwiecień 2021 r., natomiast zakończenia – lipiec 2022 r.
Drugą gminną inwestycją w oświacie jest zaplanowana przebudowa i rozbudowa Szkoły Podstawowej w Dąbczu. Zadanie zaplanowane jest na lata 2022-2023 w kwocie szacowanej na 8 mln zł. W 2022r. zaplanowana jest na wydatki kwota 2 mln złotych. Gmina otrzymała dofinansowanie tego zadania w ramach Rządowego Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych w kwocie 6,5 mln złotych.
Kolejną inwestycją, na którą gmina otrzymała dofinansowanie w ramach programu Polski Ład jest budowa nowej stacji uzdatniania wody, modernizacja stacji uzdatniania wody w Dąbczu i w Kłodzie wraz ze studniami głębinowymi w kwocie 3,5 mln złotych. Zadanie planowane jest na lata 2022-2023 w kwocie 4,0 mln złotych w tym w 2022 r. w kwocie 1 mln złotych.
W zakresie wydatków majątkowych Gmina zamierza kontynuować realizację zadań w zakresie poprawy bezpieczeństwa przy ciągach komunikacyjnych. W przyszłym roku planowane jest przekazanie kwoty 1,080 mln złotych na pomoc finansową dla Powiatu Leszczyńskiego na realizację zadania związanego z przebudowę drogi powiatowej nr 4799P na odcinku od DW309 w m. Kłoda do wiaduktu z drogą ekspresową S5 (1 mln złotych), budowę chodnika w m. Maruszewie, przebudowę drogi powiatowej w m. Lasotki. Ponadto planowana jest kwota 183 tys. złotych na kontynuację przebudowy dróg dojazdowych do gruntów rolnych.
Gmina planuje przeznaczyć na zadanie pn.:„Przebudowa drogi gminnej ul. Jana Pawła w Rydzynie – etap 1, etap 2, etap 3” kwotę 660 tys. złotych, złożony został wniosek o dofinansowanie tego zadania w ramach środków o przyznanie pomocy w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
Gmina planuje kontynuować zadania związane z rozbudową sieci wodociągowej i kanalizacyjnej w Gminie Rydzyna w kwocie 350 tys. złotych.
W konsekwencji w budżecie na 2022 rok nakłady na działalność inwestycyjną szacuje się w wysokości 16,1 mln złotych, co stanowi 29,4% ogółu planowanych wydatków, a odliczając wydatki na zadania zlecone ustawami, to wskaźnik ten wynosi 34,1%, są to najwyższe wydatki majątkowe w ostatnich latach.
Warto jeszcze nadmienić, że mimo dużych nakładów inwestycyjnych w dalszym ciągu szereg zadań czeka na realizację w kolejnych latach. Ponadto sporym obciążeniem przyszłorocznego budżetu będzie spłata zobowiązań (1,2 mln złotych) z tytułu emisji obligacji komunalnych oraz zaciągniętych pożyczek.
Ze względu na bardzo szybko zmieniającą się sytuację makroekonomiczną bliższego i dalszego otoczenia, jak również trudne na dziś do oszacowania skutki trwającej pandemii Covid-19, wzrostu inflacji, realizacja przyszłorocznego budżetu wymagać będzie podejmowania szeregu działań mających na celu dalszą racjonalizację wydatków budżetowych i to we wszystkich sferach działalności samorządu oraz zintensyfikowania działań w zakresie wysokiej realizacji dochodów budżetowych.
